11.12.2025 tarih ve 33104 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte (“Yönetmelik”) Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı süreçlerinde kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. 

Değişiklikler, ruhsatlandırma süreçlerinin gecikmesi halinde alternatif bir idari mekanizma oluşturulması, konaklama ve umuma açık yer tanımlarının güncellenmesi, belirli faaliyetler için asgari teknik/idari şartların netleştirilmesi ve Gayrisıhhî Müesseseler Listesi’nin (“EK-2”) güncellenmesi başlıklarında yoğunlaşmaktadır. 

Söz konusu değişiklikler aşağıda dikkatinize sunulmaktadır. 

1. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın re’sen ruhsat düzenleme yetkisi 

Yönetmelik’e eklenen 45/A madde hükmüyle Yönetmelik’e uygun olarak başvuru yapılmış olduğu halde başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde yetkili idarece işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmemesi halinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı resen işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye yetkili kılınmıştır. 

Bu süreçte il müdürlüğü, yetkili idarenin dosyaya ilişkin görüşünü isteyecek ve yetkili idare görüşünü en geç 15 (on beş) gün içinde bildirmezse olumlu görüş verilmiş sayılacaktır. 

Yetkili idare tarafından verilen görüş sonrasında dosyasında en geç 15 (on beş) gün içinde yapılan incelemede talebin bu Yönetmelik’e uygun olduğunun anlaşılması halinde, il müdürlüğü resen ruhsat düzenlemeye yetkili olup; yapılan incelemede mevzuata aykırılıkların ve noksanlıkların tespit edilmesi halinde ise bu aykırılıklar ve noksanlıklar aynı süre içinde başvuru sahibine bildirilecektir. 

Aykırılıklar giderildiğinde veya noksanlıklar tamamlandığında yapılacak başvuru üzerine il müdürlüğü resen ruhsat düzenlemeye yetkilidir. İl müdürlüğünce ruhsat düzenlenmesi durumunda düzenlenen ruhsat ile başvuru/beyan formu ve eklerinin onaylı bir örneği ruhsat düzenlendikten sonra en geç 3 (üç) iş günü içinde yetkili idareye gönderilecektir. 

2. Umuma açık istirahat ve eğlence yerleri tanımında yapılan değişiklik 

“Umuma açık istirahat ve eğlence yeri” tanımı, günübirlik tesisler, eğlence merkezleri, turizm kompleksleri, tatil merkezlerini de kapsayacak şekilde genişletilmiş olup, uygulamadaki tereddütleri gidermek amacıyla Yönetmelik’e ‘Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri Listesi’ eklenmiştir. 

3. Konaklama tesisi tanımında yapılan değişiklik ve konaklama tesislerine ilişkin yeni nitelikler 

“Konaklama yeri” tanımı, tatil köyü, apart otel, kırsal turizm tesisi, mobil ev, konaklama amaçlı mesire yeri, konaklamalı orman parkı, kamping, lüks çadırı da kapsayacak şekilde genişletilmiş olup, ilgili tanıma söz konusu yerlerin tahdidi olmadığını vurgulamak amacıyla “benzeri” ifadesi eklenmiştir. 

Ayrıca konaklama yerlerine ilişkin asgari nitelikler yeniden düzenlenmiştir. Buna göre, tüm konaklama yerleri bakımından yapı kullanma izin belgesi ile itfaiye raporunun alınması zorunlu kılınmış ve Sıhhî Müesseseler İçin Sınıflarına ve Özelliklerine Göre Aranacak Nitelikler (“EK-1”)’de “I-Otel ve Pansiyonlar” başlığı “I-Konaklama Yerleri” olarak değiştirilerek söz konusu konaklama yerleri için aranan asgari nitelikler değiştirilmiş ve detaylandırılmıştır. 

4. Turizm amaçlı kiralanan konutlara ilişkin düzenlemeler 

Turizm amaçlı kiralanan konutlar bakımından EK-1’e yeni bir bölüm eklenmiştir. 7464 sayılı Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamındaki turizm amaçlı kiralanan konutlarda (yüksek nitelikli konutlar hariç), aynı kiraya veren adına aynı binada izin belgesine konu bağımsız bölüm sayısının beşi geçmesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmesi zorunlu hale getirilmiş ve bunun yanında kat maliklerinin oy birliği kararı gibi ilave şartlar da öngörülmüştür. 

5. Gayrisıhhî müessese (“GSM”) sınıflandırılmalarında yapılan değişiklikler 

Yönetmelik EK-2’de düzenlenen gayrisıhhî müessese sınıflandırmaları, sektörlerde yaşanan teknik ve yapısal dönüşümler doğrultusunda gözden geçirilmiş; kapsamı genişletilerek farklı faaliyet alanlarını içerecek şekilde yeniden yapılandırılmıştır. Bu çerçevede enerji üretimi, kimya sanayi, gıda üretimi, metal işleme, makine imalatı, atıkların bertarafı ve benzeri alanlarda yürütülen faaliyetlere ilişkin yeni sınıflamalar ve tanımlamalar ihdas edilmiştir. 

Yapılan düzenlemeler arasında dikkat çeken hususlardan biri, Güneş Enerjisi Santrallerinin (GES) gayrisıhhî müessese sınıfının yeniden belirlenmesidir. Önceki mevzuatta farklı sınıflar altında değerlendirilen GES faaliyetleri, yeni düzenleme ile tek bir kategori altında toplanarak 3. sınıf GSM kapsamında ele alınmış; böylelikle ruhsatlandırma sürecinde uygulama birliğinin sağlanması hedeflenmiştir. Bunun yanı sıra, jeotermal sera faaliyetleri bakımından da sınıf değişikliğine gidilmiş ve bu tesisler 1. sınıf kapsamı dışına çıkarılarak 2. sınıf GSM olarak tanımlanmıştır. 

6. Diğer değişiklikler 

Yönetmelik’te yapılan değişikliklerle, bazı faaliyet konularına ilişkin teknik kriterler güncellenmiş ve ilgili sektörler bakımından ilave yükümlülükler öngörülmüştür. Bu kapsamda, güzellik salonlarında kullanılan lazer ve benzeri cihazların, ilgili teknik standartlara uygunluğunu tevsik eden ve yetkili servislerce düzenlenen belgelere dayanılarak işletilmesi esası benimsenmiş; bu suretle cihaz güvenliği ile insan sağlığının korunmasına yönelik denetim altyapısı güçlendirilmiştir. 

Öte yandan, halı yıkama faaliyetleri bakımından da işletmelerin fiziki koşulları ve teknik donanımlarına ilişkin asgari gereklilikler belirlenmiştir. Bu çerçevede kullanım alanı, makine ve ekipman, kurutma sistemleri ile su deposu ve çökelme havuzu gibi unsurlar yönünden temel teknik kriterler tanımlanarak, söz konusu faaliyetlerin çevresel etkilerinin kontrol altına alınması ve işletme standartlarının yükseltilmesi amaçlanmıştır.